Active Collective: ‘AI gaat onze kenniseconomie volledig herstructureren’

Ook Martens maakte de afgelopen weken veelvuldig gebruik van ChatGPT en Dall-E, twee toepassingen van AI-onderzoeksorganisatie OpenAI. Als techneut ging zijn hart daarvan, op zijn zachtst gezegd, sneller kloppen. Geef een opdracht aan ChatGPT en je krijgt computercode, een heel afstudeeronderzoek of een prima LinkedIn-post. Dall-E produceert aan de hand van een opdracht een prachtige afbeelding.

Raymond Martens Active Collective

“Dit is ongekend”, zegt Martens. “Ik denk dat deze revolutionaire technologie voor een ongekende correctie op de arbeidsmarkt gaat zorgen. Het gebruik van AI gaat onze kenniseconomie volledig herstructureren. Klassieke dienstverlenende beroepen die hun kennis verkopen: dat zal morgen echt niet over zijn, maar ik denk dat er een grote revolutie gaat plaatsvinden. Nu al zijn er zo veel voorbeelden van afdelingen die in stand worden gehouden, terwijl automatisering het werk daar prima kan overnemen.” Martens denkt zelfs dat OpenAI weleens de oplossing kan zijn voor de huidige arbeidsmarkttekorten.

Van visie naar tastbaar product

Dertien jaar geleden startte Raymond Martens Active Collective, een digital agency die visies en ideeën naar echte, tastbare en innovatieve digitale producten of diensten vertaalt. Het bedrijf is inmiddels uitgegroeid tot een volwassen organisatie met zo’n vijftien medewerkers en een goedgevulde opdrachtenportefeuille. Zo werkt Active Collective aan het preventieve gezondheidsplatform voor Preptic, dat meer inzicht geeft in je eigen gezondheid en begeleiding bij het verbeteren hiervan. Ook bouwde het bedrijf voor werknemers van Lidl een app voor onderlinge communicatie, waarmee het vertrouwen in Lidl als werkgever werd versterkt.

Sinds de zomer van 2022 is Active Collective lid van de Network Council. “Wij zijn onze tenen pas net aan het dippen in de poel van Amsterdam Economic Board”, zegt directeur Martens. “Maar ik heb al veel mooie dingen gezien.” Zo woonde hij twee Medical Data & Pizza meetups bij in het Amsterdam UMC en bezocht zijn collega een Life Sciences Café. “Die events liggen dicht bij wat wij ook zijn: gedreven vanuit inhoud en innovatie en het draait om openheid. Dat is letterlijk het dna van Active Collective. Zonder de mensen om ons heen bereikt onze technologie de rest van de wereld niet. Innovaties werken het beste met samenwerking. Oplossingen krijgen meer impact als je in er in co-creatie aan werkt.”

Prototype brengt innovaties verder

De samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven of tussen wetenschap en bedrijfsleven is daarvan een goed voorbeeld. “Overheden publiceren graag beleidsstukken van tientallen pagina’s, de wetenschap schrijft aan lange wetenschappelijke artikelen over innovaties. Wij als bedrijfsleven kunnen helpen om snel te toetsen of iets in de praktijk ook daadwerkelijk werkt. In een paar dagen maken wij een prototype en valideren die bij stakeholders. Zo’n prototype kan dan weer helpen om subsidies en investeerders te vinden en een innovatie verder te brengen.” De kern van een succesvolle samenwerking voor een prototype? “Dat je je stinkende best moet doen om elkaar te begrijpen.”

Design speelt een belangrijke, maar vaak ondergewaardeerde rol bij digitale innovatie, zegt Martens. “Dan heb ik het niet over visueel design, maar over functioneel design. Dat is heel rationeel en wetenschappelijk en gaat over de vraag hoe je technologie kunt verbinden aan de behoefte van de eindgebruiker. Welke data heeft die nodig? En hoe presenteer je die data in de optimale vorm? Ik kom bij organisaties waar twee jaar aan een project is gewerkt zonder met de eindgebruiker te praten.” Volgens Martens is dat ook waarom het veelbelovende innovaties vaak toch niet lukt om op te schalen: ze zijn te weinig afgestemd met en op de eindgebruiker.

Hoe het ook anders kan, laat Active Collective zien bij het PICTURE project in opdracht van Amsterdam UMC. Samen met artsen en wetenschappers ontwikkelde het bedrijf een digitale webapplicatie die hersenscans verzamelt, structureert, annoteert en analyseert. De applicatie vergelijkt wetenschappelijke onderzoeksmodellen met de MRI-scans van individuele patiënten. De data worden in een 3D-model interactief gepresenteerd en zijn daarmee gebruiksvriendelijk voor de behandelende specialist. Al zestien hersentumorexpertisecentra in vijf verschillende landen gebruiken deze applicatie. “Door data te vergelijken met andere patiënten is een specialist in staat een betere voorspelling te doen over de ontwikkeling van de tumor. Hierdoor krijgen nieuwe patiënten een beter behandelperspectief. Dat vergroot aantoonbaar hun kans op een langere levensduur.”

Verantwoord datagebruik als uitgangspunt

Verantwoord omgaan met data is bij dit project, maar ook bij andere projecten waar veel data bij komt kijken, het uitgangspunt. Ook daarmee sluit Active Collective dus goed aan bij het gedachtegoed van Amsterdam Economic Board. Initiatieven zoals AMdEX, Gezondheidsdata Infrastructuur, Smart Health Amsterdam en Datacommons zijn hier goede voorbeelden van. Martens: “Er hangt iets magisch om deep learning en AI heen. Organisaties kijken vooral nog vanuit een juridisch perspectief naar verantwoord datagebruik. Voldoet iets aan de AVG-wetgeving of niet? Terwijl het om méér gaat: om ethische en morele kwesties en welke positie jij daar als bedrijf bij wilt innemen. Het gaat ook over data delen omdat jij denkt dat anderen daar iets aan kunnen hebben.”

Het is volgens Martens cruciaal om daarover na te denken. Wat voor organisatie je ook bent. “Anders verlies je je concurrentiepositie. De juridische afdeling doet haar best om de realiteit bij te benen, maar dat is met alle snelle veranderingen lastig. Daarom is het belangrijk om vanuit een innovatieperspectief naar datagebruik te kijken.” Martens moedigt organisaties die hier vragen over hebben, aan om contact met Active Collective op te nemen. “Dat is ook de reden dat wij lid van de Network Council zijn geworden: om onze kennis te delen.”

Tekst: Mirjam Streefkerk