Board Talk: ‘Alleen investeren in bedrijven die duurzaam opereren’

Hoe raakt de huidige coronacrisis jullie beider organisaties?

Hoogenes: “De vraag naar staal is in sommige sectoren flink afgenomen, dus onze business wordt daardoor geraakt. Ondanks de coronacrisis moeten onze fabrieken blijven draaien. We hebben daarom strikte werkafspraken gemaakt voor de mensen in de fabriek en daarnaast werken er 2.000 mensen thuis. Aan de andere kant zie je dat er door deze nieuwe omstandigheden ook innovaties plaatsvinden. Een mooi voorbeeld zijn de nieuwe modellen die we nu gebruiken om de procesvoering van onze hoogovens te voorspellen. Die draaien nu namelijk op een lager niveau. Dankzij die modellen hebben we nu een ongelooflijk lage koolstofconsumptie en dus ook een veel lagere CO2-uitstoot. Een andere mooie bijkomstigheid is dat onze ziektepercentages veel lager zijn. Omdat er zoveel meer aandacht besteed wordt aan hygiëne zijn er ook veel minder andere infecties.”

Henstra: “Ook bij ons is er veel minder verzuim. Ik denk dat daar ook nog meespeelt dat je je minder snel ziek meldt als je thuis werkt. Daarnaast hebben we in het verleden ook gezien dat economische onzekerheid ook zorgt voor minder ziekmeldingen. Onze business wordt tot nu toe niet enorm geraakt: wij hebben vooral langlopende contracten met onze klanten. Wel hebben we met sommige klantgroepen bepaalde afspraken gemaakt. Voor taxirijders hebben we bijvoorbeeld regelingen getroffen waarmee ze of hun contract tijdelijk kunnen stopzetten of deze periode goed kunnen overbruggen.”

Hoogenes: “Ik denk dat deze crisis ervoor zorgt dat het verkeer over de langere afstanden zal afnemen, omdat we veel meer digitaal gaan doen. Als we vooral kortere afstanden blijven rijden kan ik me voorstellen dat de vraag naar elektrische en hybride auto’s toeneemt. Zien jullie dat ook al?”

Henstra: “Die vraag naar elektrisch vervoer nam de afgelopen tijd al flink toe. Daar hebben we onze klanten ook toe uitgedaagd. Nu zie je dat vanwege alle onzekerheden bedrijven er vaker voor kiezen om een contract door te laten lopen, in plaats van een nieuw contract af te sluiten.”

Erik Henstra, Managing Director LeasePlan Nederland

LeasePlan heeft als ambitie om in 2030 een volledig emissievrij wagenpark te hebben. Een mooie ambitie. Hoe kwam die tot stand?

Henstra: “Vroeger was de gedachte: wij zijn een leasemaatschappij, wij doen wat de klant wil. Maar dat kun je niet volhouden als je het grootste wagenpark ter wereld hebt en ziet welke impact mobiliteit heeft op de luchtkwaliteit en congestie. Dit moeten we samen oplossen. Daarom hebben wij dat doel drie jaar geleden geformuleerd. Om het te bereiken is vooral tijd nodig; wij hoeven niet zoals Tata Steel complexe, nieuwe en schone technologieën te bedenken, dat doen de autofabrikanten voor ons.

Onze taak is nu om onze klanten te overtuigen om voor schoner vervoer te kiezen. Om het goede voorbeeld te geven zijn we begonnen met onze eigen medewerkers: die rijden nu allemaal elektrisch. Dat voor elkaar krijgen ging met ups en downs. Niet iedereen was meteen enthousiast en het klassieke autobeleid waarmee je recht had op verschillende gradaties auto’s, moest op de schop. Maar onze lessen kunnen we nu delen met onze klanten en met de andere dertig landen waar we actief zijn. Wat we hier uitproberen kunnen we zo verder uitrollen.”

“Het is onze taak om klanten te overtuigen om voor schoner vervoer te kiezen.”

Ernst, Erik noemde het al even: bij jullie gaat de energietransitie vooral over het bedenken van nieuwe technologieën. Kun je daar iets over vertellen?

Hoogenes: “Om je een idee te geven: al zo’n twintig jaar geleden zijn wij gaan nadenken over HIsarna, wat een compleet andere manier van staal maken is. Daar is nu al honderd miljoen euro in geïnvesteerd. Sinds 2011 staat er in IJmuiden een proeffabriek. Deze staat nu tijdelijk stil vanwege de crisis en vanwege NOx-vergunningsperikelen, maar we hopen ‘m binnenkort weer op te starten. Met HIsarna kunnen we met 20 tot 50 procent minder CO2-uitstoot staal maken uit ertsen. Een ander voordeel is dat de CO2 die eruit komt veel zuiverder is. Die kunnen we dan afvangen en bijvoorbeeld gebruiken in de glastuinbouw.

Ook onderzoeken we manieren om de CO2 af te vangen en op te slaan, bijvoorbeeld in lege gasvelden. Dan zeg je misschien: maar dan ben je het niet kwijt. Maar als straks andere technologieën goed doorontwikkeld zijn, kunnen we die CO2 weer gebruiken voor bijvoorbeeld de productie van brandstoffen of andere chemische koolwaterstof verbindingen. Natuurlijk is staal ook zeer geschikt om te hergebruiken. Achttien procent van het staal dat we nu produceren komt uit schroot en dat zal binnen Europa in de toekomst alleen maar toenemen. Zo werken we naar een nog meer circulaire productie. Al die stappen samen moeten ertoe leiden dat we in 2050 volledig CO2-neutraal zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dat lukt.”

“Alle stappen die we nu zetten moeten ertoe leiden dat we in 2050 volledig CO2-neutraal zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dat lukt.”

Henstra: “Ik vind de ontwikkeling van waterstof in Nederland behoorlijk langzaam gaan. Dat correleert op zich goed met dat er nog weinig groene waterstof is en weinig waterstofauto’s zijn. In landen om ons heen wordt er veel meer in geïnvesteerd. Kan de industrie hier ook niet meer waterstof produceren, als bijproduct van hun reguliere productie? Hoe kijken jullie daar tegenaan?

Hoogenes: “Op ons terrein werken we nu met andere partijen al aan de bouw van een 100MW-waterstofstation. En die zouden we kunnen uitbouwen naar megafabrieken, maar dan ben je wel afhankelijk van heel veel elektriciteit, die je natuurlijk groen wil opwekken. Het duurt nog wel zo’n tien tot twintig jaar voordat we daar zijn denk ik.”

Ernst Hoogenes (CTO Tata Steel Europa)

Welke rol zou de MRA volgens jullie moeten spelen in de energietransitie?

Hoogenes: “De regio heeft de ideale omvang om tot oplossingen te komen. Zo werd er begin juli ook een regioplan voor het Noordzeekanaalgebied gepresenteerd. De industrie moet schoner worden, dat kan niet anders. Maar ik denk dat alle partijen op hun eigen schaalgrootte iets kunnen betekenen. De huidige crisis laat zien dat die kantoren met duizend man misschien helemaal niet meer nodig zijn. Misschien kunnen we onze gasinfrastructuur gaan gebruiken voor waterstof. We kunnen veel kennis halen uit data, wat we al doen voor het onderhoud van onze installaties. Om dat voor elkaar te krijgen moeten we samenwerken. Met verschillende bedrijven, met opleidingen. Initiatieven als Techport, waarbij wij ook zijn aangesloten, zijn daarvoor belangrijk.”

Henstra: “Als je voor het verduurzamen van mobiliteit alleen naar een stad zou kijken, verleg je het probleem. De regio is dus een goede schaalgrootte om hiermee aan de slag te gaan. En ik denk dat we het als regio ten opzichte van andere regio’s in Europa helemaal niet zo slecht doen. De cultuur om het aan te pakken is er zeker, met alle initiatieven, bedrijven, ideeën en mensen. En dat moet ook: de afgelopen weken was het op Siberië een soort Costa del Sol. We moeten iets doen als we onze kinderen een betere wereld willen geven.

Dat kunnen we bedrijfseconomisch mogelijk maken als we in de juiste dingen investeren: in bedrijven die duurzaam — in de breedste zin van het woord — opereren. Dan is er zó veel potentieel: voor onze werkgelegenheid, voor onze concurrentiepositie, voor onze scholen en universiteiten. Wij zijn een perfect proeflandje hiervoor: de goede verstandhouding met de overheid, we hebben brains, we kunnen flexibel omgaan met regelgeving. Als wij het al niet kunnen, wie kan het dan wel?”

Tekst: Mirjam Streefkerk

Board Talk: Boardleden in gesprek

Het interview met Ernst Hoogenes en Erik Henstra is deel 5 uit de reeks Board Talk. Hierin praten we met Boardleden over de grootste uitdagingen voor de Amsterdamse metropool. Een regio die een duurzame, gezonde leefomgeving biedt, verantwoorde digitalisering en waardevol werk voor iedereen. Dit zijn ook de belangrijkste thema’s voor Amsterdam Economic Board. Lees ook de andere interviews in de serie Board Talk.

Wat de Board doet binnen de energietransitie

• Met ons initiatief LEAP staan we aan het begin van impactvolle veranderingen in de datacenterketen.
• In het kader van de coronacrisis werkt Amsterdam Economic Board aan economisch herstel met respect voor de klimaatopgave. Lees hier hoe we dat doen.
• Meer weten over onze grootstedelijke uitdaging Energie?
• Lees meer over onze grootstedelijke uitdaging Mobiliteit.