Maastricht UMC+ overweegt het gebruik van Chinese algoritmen om snel coronapatiënten te diagnosticeren op basis van longfoto’s. En de Chinezen zijn niet de enigen, datawetenschappers uit alle landen bieden hun kennis aan bij ziekenhuizen om de coronacrisis het hoofd te bieden. De huidige wetgeving bepaalt echter dat  gezondheidsdata niet mag worden gedeeld zonder toestemming van de patiënt. Ziekenhuizen staan daarom huiverig tegenover het delen van patiëntdata, alhoewel uitzonderingen mogelijk zijn in het algemeen belang, zoals de volksgezondheid, of in het belang van de patiënt zelf als die te ziek is om in te stemmen.

“Hoe creëren we een internet waarmee we data veilig, op schaal en
uitsluitend voor een bepaald doel delen?”

Eerlijk, open en betrouwbaar data delen

In deze crisis wordt het pijnlijk duidelijk dat we veilige, snelle toegang tot data voor een betere patiëntenzorg nog niet goed geregeld hebben. De keuzes zijn uitgesteld of bewust niet genomen. En dit is slechts één voorbeeld waar privacy en een maatschappelijk belang op gespannen voet staan. Het gebruik van data in ons dagelijks leven neemt hals over kop toe en we kunnen zeker zijn dat nog veel meer situaties zullen volgen waarin individuele, maatschappelijke en economische belangen om data te delen recht tegen over elkaar staan. De grote vraag is: hoe creëren we een internet waarmee we data veilig, op schaal en uitsluitend voor een bepaald doel delen?

In de regio Amsterdam werkt een groep koplopers aan de ontwikkeling van de Amsterdam Data Exchange (AMdEX). AMdEX moet controle geven over data die wordt gedeeld. Degene die de data aanbieden, bepalen de spelregels waarvoor het gebruikt mag worden, de techniek die daarvoor gebruikt wordt is in handen van de deelnemers. AMdEX functioneert op de achtergrond en maakt deze samenwerkingen mogelijk. Zie het als een digitale Albert Cuyp die er voor zorgt dat bezoekers en kraamhouders veilig en op eigen voorwaarden data met elkaar kunnen uitwisselen.

“Zonder dat daarbij individuele gezondheidsdata naar buiten wordt gelekt. Partijen zien elkaars data of algoritme dus niet.”

Stimuleer de data economie, voorkom misbruik en monopolies

In het geval van de corona-patiënt zou dit betekenen dat meerdere ziekenhuizen hun longdata veilig en vervolgens – onder hun eigen voorwaarden – beschikbaar kunnen stellen zodat meerdere ontwikkelaars van kunstmatige intelligentie kunnen werken aan het meest innovatieve algoritme. Zonder dat daarbij individuele gezondheidsdata naar buiten wordt gelekt. Partijen zien elkaars data of algoritme dus niet.

Zo’n exchange-infrastructuur is bruikbaar voor heel veel industrieën. Denk aan luchtvaartmaatschappijen die concurrentiegevoelige data met elkaar delen om beter onderhoud te kunnen doen, of afvalverwerkers die van producenten weten uit welke grondstoffen producten zijn opgebouwd om zo kringlopen te sluiten. AMdEX stimuleert innovatie en de data economie, en voorkomt misbruik en monopolies.

Nederland en Amsterdam in het bijzonder is één van de belangrijkste plekken geweest in de ontwikkeling van het internet. De Amsterdam Internet Exchange is één van de grootste en belangrijkste internetknooppunten in de wereld geworden door als vereniging te opereren en beslissingen te nemen in het belang van de leden. De Amsterdam Data Exchange kan ditzelfde doen voor de data die over het internet stroomt.

“Het is aan overheden, kennisinstellingen en bedrijven om nu in te zetten op de ontwikkeling van een internet waarin controle en zeggenschap over data gegarandeerd wordt.”

De Board in de regio: Tessa Wernink – Co-director Tada / co-founder Fairphone. 

Controle en zeggenschap, maar ook nieuwe kansen

Juist in crisistijden merken we hoe afhankelijk we zijn van techniek en dat de keuzes die we in het verleden hebben gemaakt bepalend zijn voor de wereld waarin we leven. Het is aan overheden, kennisinstellingen en bedrijven om nu in te zetten op de ontwikkeling van een internet waarin controle en zeggenschap over data gegarandeerd wordt, zodat we in de toekomst kunnen voorkomen dat we data moeten delen zonder de gevolgen daarvan te kunnen overzien. Maar óók om ondernemers kansen te bieden nieuwe digitale producten en diensten te ontwikkelen die nu nog niet mogelijk zijn. Kansen die we heel hard nodig hebben om deze crisis te boven te komen.

Zet je in voor de digitale samenleving van de toekomst!
-Bekijk ons initiatief AMdEX en draag bij aan een eerlijke, open en betrouwbare datamarkt in de regio.

-Bekijk ons initiatief Tada en sluit aan bij onze beweging voor een verantwoorde digitale stad.

Wil jij voortaan ons belangrijkste nieuws in je mailbox ontvangen? Meld je dan hier aan voor onze maandelijkse Board Update.