Circulair textiel: samen schaal creëren

De doelen van de Green Deal Circulair Textiel zijn ambitieus: in 2025 gebruiken producenten in nieuw textiel minimaal 30 procent gerecycled materiaal en in 2030 gaat er geen textiel meer in de verbrandingsoven. De aanwezigen van vandaag, de ondertekenaars van de Green Deal, werken op allerlei manieren al hard aan deze doelen. De een richt zich op hergebruik, de ander op herontwerp, op recycling of op een combinatie van dit alles, zo vertelt Claire Teurlings (lead Circulaire Economie) bij de start van de digitale meetup.

“Werken aan circulair textiel is wat ons betreft een van de manieren om duurzaam uit de crisis te komen.”

De thema’s waarop de Green Deal Circulair Textiel zich momenteel richt zijn: beschermende kleding voor de zorg, Circular Fashion Innovation Lab, de Denimdeal, gedragsveranderende campagnes, hotellinnen, kennis & onderwijs, optimalisatie inzameling en sortering, een Repair Shared Service Center en werkkleding. Waar sommige partijen nog in de verkennende fase zitten, zijn andere al duurzaam textiel aan het produceren. Teurlings: “We opereren allemaal op de grenzen van onze eigen organisatie. Daarom moeten we dit samen doen. Als koplopers moeten we andere partijen aanhaken om schaal te kunnen realiseren.”

Een circulaire isolatiejas

Die schaal is bijvoorbeeld nodig om herbruikbare beschermende kleding voor de zorg verder te ontwikkelen. Dat zien we ook in de pilot waarin vijftien partijen samenwerken aan een herbruikbare isolatiejas, waarvan inmiddels de eerste prototypes worden gemaakt om uitgebreid te testen.

OLVG-inkoper Niels van den Nieuwboer legt uit waarom de relatief hoge kosten van de herbruikbare isolatiejas nu nog een drempel zijn. “Er zit een limiet op onze financiële mogelijkheden. Als een wegwerpjas twee keer zo goedkoop is als een reusable jas dan betekent dat dat we meer mensen aan het bed hebben als we de wegwerpjas gebruiken. Voor ons als ziekenhuis is duurzaamheid niet de primaire focus. Daarom hopen we dat de kosten voor een duurzame jas niet alleen bij ons terechtkomen.”

Het unieke aan deze samenwerking is dat er partijen uit de hele keten aan deelnemen: klanten, producenten, maar ook de overheid, zo vertelt Monique Chaudron, innovatiemanager bij CleanLease. “De uitgangswaarden zijn price, people, planet en profit. En hoewel de prijs nog vaak leidend is, proberen we de taartpunten gelijk te verdelen. De jas is hierbij misschien wel meer een middel dan een doel geworden, een middel om te onderzoeken hoe we dit soort projecten kunnen financieren.”

In de chat vraagt iemand wat het verschil is met de herbruikbare isolatiejassen die al in veel ziekenhuizen gebruikt worden. Van den Nieuwboer legt uit dat die jassen maar deels circulair zijn. “Ze hebben bijvoorbeeld een carbonfinish en we weten niet wat er met die jassen gebeurt als ze worden afgedankt. Bij onze jas kijken we nadrukkelijk ook naar wat we ermee kunnen doen als de jas vervangen moet worden.” En dat past natuurlijk heel goed bij de uiteindelijke ambitie van de Green Deal: 100 procent circulair textiel.

OPROEP

Ook interesse om hierbij aan te haken? Of ben je als zorg organisatie op zoek naar circulaire isolatiejassen? Neem contact op met Claire Teurlings.

Grondstoffenregisseur voor de regio

Marten Boels is grondstoffenregisseur voor de Metropoolregio Amsterdam (MRA), een “typisch nieuw beroep”, zo zegt hij zelf. Boels is de linking pin voor de afvalstromen in de 32 MRA-gemeenten en 2 provincies. “Voor textiel houd ik me bijvoorbeeld bezig met afspraken over hoogwaardige inzameling, het borgen van transparantie over verwerking van afgedankt textiel, goede condities voor de lobby, producentenverantwoordelijkheid.” “Daarbij kijken we als overheden vooral naar waar we invloed hebben. Zo hebben we het tamelijk ambitieuze plan om in 2025 7 kilo textiel per inwoner per jaar in te zamelen, terwijl dat nu nog 3,5 kilo is (want de rest verdwijnt in het restafval). Dat zou betekenen dat we dan veel meer secundair materiaal hebben. Ook werken we aan een handreiking over hoe overheden zich kunnen committeren aan circulaire bedrijfskleding en een samenwerking voor het sorteren en verwerken van huishoudelijk textiel.” Teurlings vind het mooi dat de overheden hiermee hun inkoopbudgetten inzetten om juist die circulaire activiteiten te ondersteunen en vraagt door over het regionale fonds dat op een andere manier ook weer kan bijdragen aan financiering van circulaire activiteiten.

De oprichting van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij MRA en Noord-Holland Noord moet een bijdrage leveren aan deze doelen. Boels: “Hiermee hopen we efficiënter gebruik te kunnen maken van landelijke en Europese regelingen en fondsen om ook al in een vroegtijdig stadium ondernemingen te ondersteunen.”

Op weg naar circulair garen met ByBorre en BrightLoops

BrightLoops en ByBorre werken aan garens gemaakt van afgedankt en niet-herdraagbaar textiel uit de regio.

“Dit is een van de manieren om verantwoordelijker met materiaal om te gaan”, vertelt Borre Akkersdijk over de innovatieve garens die worden gemaakt van postconsumer recycled materiaal van regionaal afgedankt textiel. “Hoe kunnen we afval zo goed mogelijk terugbrengen in producten die je nodig hebt? De klanten die bij ons komen vragen ons ze te helpen om het beter te doen, om minder negatieve impact te hebben. We laten ze zien waar de garens die we gebruiken vandaan komen en helpen hen ervoor te zorgen dat dat wordt meegenomen in de storytelling naar de eindgebruiker. Ik wil vooral transparant zijn en moedig iedereen aan dat ook te zijn, ook over de dingen die nog niet goed gaan. Hoe opener we zijn, hoe meer we ook zien hoe we elkaar kunnen ondersteunen.”

ByBorre werkt voor de innovatieve garens samen met Brightfiber Textiles, opgezet door Ellen Mensink. “De materialen die wij verwerken zijn zogenaamde ‘post consumer textiles, ook wel PCR genoemd’. De meeste gerecyclede garens die al op de markt zijn, zijn samengesteld uit vooral industrieel textiel afval, dus wat tijdens de productie vrijkomt. Maar daarmee los je de enorme hoeveelheid afval nadat textiel is gebruikt niet op. Ons project is erop gericht om juist dat probleem regionaal aan te pakken en de uitdaging is om garens te maken die voldoen aan de eisen van de grotere merken, bijvoorbeeld dat ze op hoge snelheid door de machines kunnen.

State of Art is afnemer van de garens met een hoog PCR. Van State of Art ligt nu de eerste circulaire collectie in de winkels, zo vertelt Gijs Konink. “De consument en de retailer reageren daar goed op, dus ik ben blij om hieraan te kunnen meedoen. De uitdaging is nog wel om het duurzaamheidsverhaal goed over te brengen aan de consument.” Ook Jeroen Dijkema van Exota is blij met het initiatief, zij beogen een lager %PCR waarmee juist weer fijnere garens en daarmee voor de collectie van King Louie geschiktere items gemaakt kunnen worden. “Wij zijn al lang op zoek naar nieuwe invalshoeken om met postconsumer materiaal aan de slag te gaan. Niet alleen omdat we duurzamer willen worden, ook omdat dat businesswise een kans is. Consumenten steller er steeds meer vragen over.”

Borre Akkersdijk en Ellen Mensink roepen geïnteresseerden op zich bij hen te melden. Akkersdijk: “Wij zijn de rotzooi aan het opruimen van de generaties voor ons en ik nodig alle merken die textiel willen maken bij ons uit om te kijken hoe ze dat het beste kunnen doen.” Mensink: “We willen vooral de vraagkant stimuleren, dus we hebben vooral grote merken nodig die actief willen meedenken.”

OPROEP

Ben je of ken je een partij voor wie de innovatieve garens interessant zijn? Meld je bij Claire Teurlings.

Kennis en onderwijs over circulair textiel

In het onderwijs gebeurt al veel op het gebied van circulair textiel, op alle onderwijsniveaus én in uiteenlopende opleidingen. Suzanne van Rooij, lead partnerships bij het Amsterdam Fashion Institute (AMFI en onderdeel van HvA), vertelt over hoe zij met onderwijsinstellingen werkt aan het bundelen van deze kennis. “We zijn aan het inventariseren welke kennis er al is en waar er een gat zit. De Green Deal geeft ons de mogelijkheid om beter aan te sluiten bij de industrie, zo weten we ook beter welke behoeften er zijn en spelen we daar met de verschillende nivo’s van opleiding in samenwerking, beter op in. Het gaat er ook om om samen juist de ontbrekende kennis te ontwikkelen.”

Roger Gerards, directeur van Meesteropleiding Coupeur is ook betrokken bij het initiatief. “Makers, doeners en denkers komen bij elkaar, dat is heel uniek”, zegt hij. “Het voordeel van onderwijs is dat we buiten merken en winstmarges denken. Het doel dat ook de consument meer besef gaat krijgen over duurzaamheid kwam tot nu toe sterk op tafel, anders blijft het binnen de muren van het onderwijs. Wat moeten we daarvoor doen en weten? Hij benadrukt tevens de unieke kans om 20.000 studenten jaarlijks deze nieuwe principes mee te geven, daar ontstaat de gedragsverandering.”

OPROEP

Wie heeft er ideeën, mooie cases en/of doet mee om praktijk in het onderwijs te brengen? Zowel grote als ook kleine innovatieve bedrijven zijn welkom. Leg contact met Claire Teurlings.

Verder bouwen aan circulair textiel in de Metropool Amsterdam

Die betere aansluiting bij de industrie dankzij de Green Deal blijkt meteen al. Ellen Mensink van Brightloops gaat graag verder in gesprek met Suzanne van Rooij, omdat ze wil dat er meer studenten meelopen in de trajecten die zij doen en Danny Schüttler van The Swap Society komt graag in contact met studenten voor een aantal praktijkgerichte onderwijsopdrachten. Ook in de chat worden er contactgegevens uitgewisseld tussen de 50 aanwezigen.

En precies dat is een belangrijke doelstelling van de Green Deal Circulair Textiel: het versterken van het netwerk van kennisinstellingen, overheden en bedrijfsleven om dit belangrijke thema verder te brengen. De transitie naar circulaire producten vraagt niet alleen technologische innovatie maar ook compleet nieuwe ordening van ketens.

Wil jij of wil jouw organisatie ook actief bijdragen aan (één van) de besproken initiatieven? Neem contact op met Claire Teurlings en dan brengen we jou met de juiste personen in contact.