Werken aan een inclusieve toekomst voor de Metropoolregio Amsterdam

Werken vanuit de kernwaarden van inclusieve groei

De Amsterdam Economic Board werkt aan grootstedelijke uitdagingen vanuit de kernwaarden van inclusieve groei.** Inclusieve groei vormt hiermee een leidmotief in ons handelen; een ideaalbeeld waar we naartoe werken in een praktijk die weerbarstig is en altijd winnaars en verliezers zal kennen. De kunst is om deze effecten zoveel mogelijk te dempen en te voorkomen dat er groepen achterblijven. Doel is alle inwoners in de metropoolregio een perspectief te bieden op een slimme, groene en gezonde toekomst.

Kijken voorbij de huidige groei van de regio

Nederland en de Metropoolregio Amsterdam zitten in een periode van hoogconjunctuur. De in juni uitgebrachte economische verkenningen laten zien dat de economie van de regio krachtig, wendbaar en weerbaar is. Door de groei dient zich wel krapte op de arbeidsmarkt aan en lopen we tegen de grenzen van ons arbeidspotentieel aan. Ondanks deze krapte is er sprake van een zeer gematigde loonstijging, met toenemende regionale verschillen en ook groepen (zoals ZZP-ers) die sterk achterblijven in de mate waarin ze profiteren van de groei.

We worden dus geconfronteerd met de keerzijde van de huidige groei, met een breed gedeeld besef dat we deze groei veel meer inclusief moeten maken. Dit bleek ook tijdens de eerste editie van State of the Region op 20 juni 2018 waar honderden kernspelers uit de regio met elkaar in gesprek gingen over de visie op de toekomst, hoe de regio er nu voor staat én om de krachten te bundelen om concrete doelen te behalen op de grootstedelijke uitdagingen. Aan deze groep werd ook de vraag gesteld welk probleem de MRA als eerste zou moeten aanpakken. Na mobiliteit en de woningmarkt, werd inclusieve groei het meeste genoemd door de aanwezigen (zie onderstaande grafiek).

State of the Region 2018: inclusieve groei in de top-3 van problemen om als regio aan te pakken (publieksrespons, N=296)

Opgaven voor inclusieve groei in vier toekomstscenario’s

We willen dus meer inclusieve groei. Wat betekent dit dan? En hoe werkt inclusieve groei uit in de context van de vele (onzekere) ontwikkelingen die op de regio afkomen? Om hier meer inzicht in te krijgen is het thema inclusieve groei uitgewerkt voor de vier toekomstscenario’s die zijn opgesteld voor de regio. In elk scenario zijn de kernopgaven in relatie tot inclusieve groei op de volgende drie domeinen geïdentificeerd: inkomen & scholing, leefomgeving & mobiliteit, zorg & samenleving.

De belangrijkste uitkomsten zijn hieronder per scenario weergegeven: welke waarden zijn leidend in elk scenario (samengevat in het figuur) en wat betekent dit voor de belangrijkste uitdagingen voor inclusieve groei?

• Niet iedereen profiteert van een bloeiende, high tech en open economie: de spanningen tussen de ‘haves’ en de groeiende groep ‘have nots’ groeit.
• Skills en kennis die noodzakelijk zijn voor succes worden steeds meer de verantwoordelijkheid van individu: een tweedeling in scholing is ontstaan.
• De sociale cohesie in de regio in deze sterk competitief gedreven maatschappij is laag:
  er is weinig maatschappelijke ondersteuning van elkaar en van de overheid.

• In een maatschappelijk verantwoorder economie zijn inkomenskloven in de samenleving kleiner geworden en technologie ondersteunt een meer coöperatieve samenleving tot ontplooien van veel initiatieven, vraag is hoe je hier regie op houdt .
• Overheid heeft sterk sturende rol, keerzijde is meer regels en hoge kosten, hoe betrek je bedrijven en creëer je voldoende draagvlak binnen de samenleving.
• Nieuwe ruimtelijk-economische patronen stimuleren meer regionale spreiding, ruimtelijke inpasbaarheid van allerlei verschillende functies is wel een toenemend probleem.

• Lokaal duurzaam en vraaggericht produceren in een gekrompen economie: inkomens staan onder druk.
• Levendige deel- en ruileconomie bieden uitkomsten maar hoe zorg je voor kwaliteit en opschaling van veelheid van bottom-up initiatieven.
• Focus op kleiner, duurzamer en collectiever wonen in een haperende regionale woningmarkt: risico van uitsluiting individuen in maatschappij met kleine, lokale gemeenschappen.

• Protectionisme en krimp van de economie treffen traditionele sectoren hard, op sociaal-economisch gebied ontstaan in de regio kloven, inkomensverschillen lopen op.
• Door hoge werkloosheid en lage baanzekerheid zit de regionale huizenmarkt in een dip, voor duurzaamheid en maatwerk is weinig aandacht.
• Individualisme viert hoogtij in de regio, sociale cohesie is ver te zoeken, in de regio lopen de spanningen rondom de multiculturele samenleving op, zorgmijding rukt op door versobering, schaalvergroting en hogere eigen bijdragen.

Samenvatting belangrijkste uitdagingen voor inclusieve groei per scenario:

Werken aan een inclusieve toekomst voor de metropoolregio

Bovenstaande uitdagingen geven richting aan het vormgeven van een inclusieve toekomst voor de regio. De uitdagingen illustreren dat inclusiviteit in elk scenario onder druk kan komen te staan. Tegelijkertijd biedt dit houvast voor toekomst-robuust handelen gericht op inclusieve groei.

Voorbeelden van hoe we hier vanuit de Amsterdam Economic Board aan werken:

• Met de Amsterdam Data Exchange (AMDEX) werken we een aan data-infrastructuur waarop organisaties vertrouwd data met elkaar kunnen delen, om zo slimme toepassingen mogelijk te maken die o.a. kunnen worden ingezet om de zelfredzaamheid in de maatschappij te vergroten.
• Met de Community of Practice Circulair Inkopen brengen we organisaties in de regio bij elkaar om van elkaar te leren en de volgende stap te zetten richting circulair inkopen en opschaling daarvan. Zo jagen we een beweging aan richting een duurzame en circulaire economie voor iedereen.
• De community van Amsterdam Smart City heeft 5500+ leden die voorbeelden van bottom-up initiatieven van smart city toepassingen met elkaar delen en samen proberen op te schalen.
• Bijna alle initiatieven van de Board dragen bij aan maatschappelijke impact en komen mede tot stand met actieve inzet vanuit het bedrijfsleven. Goed voorbeeld is het recent gelanceerde TechConnect programma gericht op het activeren van 50.000+ mensen naar tech banen vanuit alle doelgroepen (inclusief) en sociale klassen (diversiteit) en verspreid over de regio.

Meewerken aan toekomstscenario’s

Vanuit de Amsterdam Economic Board werken we continu aan het uitbouwen en verdiepen van toekomstscenario’s voor de regio. Wil je hierover meer weten of actief meedoen? Neem contact op met Antonio Carretero: a.carretero@amecboard.com.