Wat betekent branchevreemde concurrentie voor de zorg?

Tijdens de 27e Zorg2025-bijeenkomst – een initiatief van Kamer van Koophandel, Rabobank, SIGRA en Amsterdam Economic Board – belichtten Hubert Friederich (Deloitte), Vinood Mangroelal (KPN, presentatie) en Guntur Sandino (CleVR) branchevreemde concurrentie elk vanuit hun eigen perspectief.

Zorgtrends

Hubert Friederich noemt in zijn verhaal ‘Barbarians at the gate’ –  Lachend: “Ik heb deze titel niet uitgekozen” – vier belangrijke ontwikkelingen in de zorg: de groeiende zorgeconomie die als uitdaging stijgende zorgkosten meeneemt, nieuwe technologieën die massaal worden geïmplementeerd, de patiënt als klant en het veranderende gedrag van klanten, die anno 2017 graag zelf de touwtjes in handen hebben. Het zijn deze ontwikkelingen die volgens de director Healthcare bij Deloitte leiden tot een vijfde belangrijke ontwikkeling: de komst van nieuwe businessmodellen in deze bijzondere tak van sport. “Enerzijds is er de burger die zelf controle wil hebben over zijn eigen zorgproces wil hebben, anderzijds is er de technologie die als enabler hiervoor werkt en die voor een verschuiving zorgt.”

Meerdere sectoren zetten in op healthcare

Of dit geleidelijk gaat of met een big bang; daarover verschillen de meningen. “Feit is dat er tot nu toe maar mondjesmaat doorbraken zijn geweest”, analyseert Friederich. “Maar die Barbarians at the gate uit de titel van mijn praatje die zijn er al.” IBM en Philips zijn inmiddels bekende voorbeelden, maar er zijn er meer. “Er wordt vanuit meerdere sectoren vol ingezet op healthcare. Dat zie ik als een goede influx omdat er in het gevestigde veld wat gaps zijn, vooral als we kijken naar data-analyse. Een telco heeft hier al heel veel kennis in opgebouwd en kan dus waardevol zijn.” Dat er met wantrouwen naar deze nieuwe toetreders wordt gekeken, vindt Friederich niet altijd terecht. “Je ziet namelijk dat dit soort bedrijven snel allerlei doktoren en andere mensen die het werkveld goed kennen inhuurt.”

Data is het nieuwe goud

Volgens Friederich zullen de echte game changers in de zorg de komende jaren zijn: de quantified self beweging – die een impuls krijgt dankzij alle wearables – artificial intelligence, digitale platformen en individual profiling – iets dat nog in de kinderschoenen staat maar wat we met bijvoorbeeld genome sequencing al wel zien. Nieuwe toetreders zijn vooral kansrijk in het datadomein. “Data is nog steeds het nieuwe goud. Alle nieuwe trends, ook in de zorg, draaien om het beheren, analyseren en verrijken van data. In de zorg staat deze ontwikkeling echt nog aan het begin.”

Een telecomreus in de zorg

Vinood Mangroelal, sectordirecteur Healthcare Sales bij KPN legt uit hoe hij denkt dat een telecomreus de zorg kan verbeteren. Hij vertelt over zijn zoontje dat veel te vroeg was geboren en in het ziekenhuis lag. “Normaal denk je niet zo na over de relevantie van IT, maar in het ziekenhuis zag ik dat als een systeem was uitgevallen of als een arts niet in het dossier van mijn zoon had kunnen kijken, dat grote gevolgen zou kunnen hebben.”

Al sinds 2006 is KPN actief in de zorgmarkt. “We besloten toen dat we relevant wilden zijn op drie terreinen: het verhogen van de efficiency van zorgprofessionals, systemen en patiënten veilig met elkaar verbinden en consumenten faciliteren de regie in hun eigen zorgproces te nemen.” De beveiligde verbinding tussen arts en apotheek is iets dat KPN bijvoorbeeld faciliteert, maar bijvoorbeeld ook een mobiele ECG die 1500 huisartsen in Nederland nu gebruiken. Hierin werkten verschillende partijen samen – eerstelijns zorg, cardiologen en de leverancier van de apparatuur – en voert KPN de regie. “Simpelweg omdat we zien dat andere partijen die rol maar moeilijk pakken. Nu onderzoeken we bij welke ziektebeelden we nog meer de regie kunnen pakken.” Het bedrijf investeert ook in interessante startups. “Een startup kan heel goed iets van 0 naar 1 brengen, een scale-up een idee van 1 naar 10 en wij iets van 10 naar 10.000 of een miljoen. Wij weten van onszelf dat we niet zo flexibel zijn als startups, juist daarom investeren we in interessante partijen die die flexibiliteit nog wel hebben.”

Virtual Reality bij vliegangst

CleVR is een startup die zijn weg naar de zorgsector ook heeft gevonden. Dit bedrijf zet Virtual Reality Exposure Therapy in de geestelijke gezondheidszorg in. Met een VR-bril worden cliënten in een situatie gebracht waarin ze angst ervaren, denk aan vliegangst en hoogtevrees.

De markt is conservatief

De uitdagingen binnen de GGZ-markt zijn fors, schetst oprichter Guntur Sandino. “Deze markt is behoorlijk conservatief, er wordt vaak alleen gewerkt met evidence based methoden. Maar je bent al snel drie jaar bezig om iets evidence based te krijgen. Daarnaast zijn er veel bezuinigingen en brengen nieuwe technologieën nu eenmaal hoge investeringen met zich mee; veranderen de regels constant en is de time to market lang.”

CleVR past zijn methode inmiddels ook bij andere aandoeningen en in trainingen toe. Het blijkt bijvoorbeeld ook goed te werken bij depressie, autisme, revalidatie, traumaverwerking en agressietrainingen. Sandino: “In samenwerking met GGZ Friesland hebben we nu ook met de behandeling van psychoses successen geboekt. Na acht weken behandeling durven mensen weer naar buiten te gaan. Ondanks deze mooie resultaten blijft zo’n behandeling moeilijk om te implementeren.” De branchevreemde concurrentie heeft dus nog wel wat horden te nemen om volledig deel uit te gaan maken van de sector. Maar Sandino is niet pessimistisch.”Wij hebben de eerste grote interventie-innovatie binnen de GGZ. Dat is heel positief.”

Over Zorg2025

Bekijk de vorige edities hier. Zorg2025 is een initiatief van Rabobank Amsterdam, SIGRA, de Kamer van Koophandel en Amsterdam Economic Board.

Foto: Pixabay – CC