Slimme laad-en losplekken laad- en losplek inzetten als pop-up terras?

Projectmanager Erik Regterschot is zowel vanuit de gemeente als vanuit de Topsector Logistiek betrokken bij de prijsvraag en vertelt meer over het project.

 “Stadslogistiek heeft een behoorlijke footprint. Binnen de gemeente Amsterdam staat de verduurzaming van stadslogistiek dan ook hoog op de agenda. Samen met partijen als Connekt, Topsector Logistiek en Amsterdam Smart City werken we actief aan de Green Deal ZES: in 2025  – en waar mogelijk eerder – willen we de binnenstad van Amsterdam emissievrij hebben. Dat doen we onder andere door elektrische voertuigen te subsidiëren en speciale ontheffingen te verlenen.

Prijsvraag

Maar naast schoner, willen we ook graag slimmer vervoeren. Hoe kunnen we de drukte in de stad beter reguleren? Welke manieren zijn er om op het gebied van stadslogistiek intelligenter gebruik te maken van de openbare ruimte? De ervaring leert dat afdwingen en stimuleren hand in hand gaan, hoe passen we dat hier toe? Deze vragen hebben we gevat in een prijsvraag, waarbij we voor de winnaar een bedrag van maximaal €50.000,- en fysieke pilotruimte in de stad beschikbaar stelden. De jury bestond uit Connekt en Topsector Logistiek, HvA-lector stadslogistiek Walther Ploos van Amstel en de afdelingen Handhaving, Dienstverlening, Verkeer & Openbare Ruimte en Duurzaamheid van de gemeente Amsterdam.

We hebben de prijsvraag opgesplitst in twee concrete challenges. De eerste was: hoe kunnen we de laad- en losplekken in de stad zo efficiënt mogelijk organiseren? Er zijn plekken genoeg, maar regelmatig staat er illegaal een personenauto of taxi geparkeerd. Dat betekent dat de vrachtwagen op de rijbaan moet laden of lossen, of kilometers moet omrijden door de stad. Maar liefst 10% van de Amsterdamse kilometers zijn dat soort ‘zoekkilometers’.

Intelligenter inrichten

Laad- en losplekken worden ook alleen binair gebruikt: het is er wel of niet een. Soms zit er een tijdslot op – van zeven tot zeven bijvoorbeeld -, maar het gebruik is niet intelligent of flexibel. Zou een laad- en losplek op de uren dat hij niet wordt gebruikt, niet kunnen worden ingezet als reguliere parkeerplek, of – veel leuker- een pop-up terras? De eerste challenge was om daar een slimme en schone oplossing voor te verzinnen.

De tweede challenge gaat over het ontheffingen- en toegangsbeleid in de stad: ook dat is nu nog heel zwart-wit. Je mag er wel of niet in, en als je een ontheffing krijgt, geldt die meteen voor het hele jaar, terwijl je misschien eigenlijk alleen op dinsdagmiddag de binnenstad in hoeft. Ook dat kan volgens ons veel intelligenter ingericht worden. Deze challenge loopt nog, maar in de challenge met de laad- en losplekken heeft de jury dit voorjaar uit de vele interessante inzendingen een winnaar gekozen.

Pilot op de Overtoom

Het winnende concept is een samenwerking tussen Connection Systems, leverancier van slimme camerasystemen, en technologie-integrator Technolution. Binnenkort gaan we op het noordelijke deel van de Amsterdamse Overtoom op drie grote laad- en losplekken van start met hun pilot. Die bestaat uit drie onderdelen: een camera, een ledbord en een software-systeem.

Met behulp van kentekenherkenning wordt real time geregistreerd welk type auto wanneer op de laad- en losplek staat. Als bijvoorbeeld blijkt dat de plek na vier uur amper meer gebruikt om te laden en lossen, kun je de plek daarna voor iets anders inzetten. Op het ledbord komen waarschuwende boodschappen die misbruik van de plek helpen voorkomen. Bijvoorbeeld: ‘Let op, uw voertuig mag hier niet staan!’. We gaan experimenteren met verschillende boodschappen en het effect daarvan toetsen. En met het software-systeem kunnen gebruikers van de laad- en losplek inloggen om de beschikbaarheid te checken of de plek te reserveren.

Optimaliseren met behulp van data

De combinatie van deze drie onderdelen levert allerlei inzichtelijke data op, waarmee we efficiënt gebruik van de laad- en losplekken kunnen optimaliseren. Deze opzet maakt ook handhaving makkelijker: met de realtime registratie kunnen we misbruik sneller oplossen of direct beboeten. Daar zit nog wel een juridisch traject achter, dus zo ver zijn we nu nog niet.

De pilot duurt een half jaar, daarna gaan we evalueren en hopelijk opschalen. Om echt te verduurzamen, hebben we immers massa nodig en moeten we samenwerken met andere gemeenten, zodat leveranciers overal dezelfde regelgeving ervaren. De Board vormt voor ons een belangrijke brug naar het bedrijfsleven, dat we hard nodig hebben bij het bereiken van slimmere en schonere stadslogistiek. Daar zitten immers de partijen die het moeten gaan doen.”

Reek interviews

Dit interview is  deel 4 uit de reeks ‘slimme en schone stadslogistiek’ waarmee de Board zichtbaar maakt wat er al gebeurt in de Metropoolregio Amsterdam(MRA). Onze ambitie is dat het stedelijk vervoer in de MRA in 2025 emissievrij is. Er zijn twee doelstellingen: Enerzijds wil de MRA internationaal voorloper zijn op het gebied van slimme en schone stadslogistiek voor alle soorten verkeer – van goederen- en diensten- tot personenverkeer. Anderzijds wil de MRA een leidende rol spelen op het gebied van innovaties in het logistieke systeem en verbindingen met logistieke hubs buiten de stad, zodat de positie als logistieke hub van wereldformaat wordt versterkt.

Lees meer op onze pagina Mobiliteit

Tekst: Ronne Theunis
Foto: Ilona Koeleman / Shutterstock.com