Samen de Groene Afslag pakken richting een circulaire regio

Vanaf 8.30 uur druppelden de deelnemers binnen bij de Groene Afslag: de eerste circulaire hub in de omgeving, waar recycling en duurzaamheid in alle hoeken en gaten waarneembaar is. Officieel is de hub nog helemaal niet open, maar voor de gelegenheid was een ruimte klaargemaakt met tapijt van afgedankte visnetten en zitmeubilair van oude raamkozijnen. Met koffie en croissantjes achter de kiezen luisterden de deelnemers – veelal afkomstig uit de omgeving – naar het openingswoord van Annelies van der Stoep, strategisch adviseur van De Board, waarin zij haar hoop uitsprak op een sessie met vruchtbare kennismakingen.

Ondernemer Lucas Mol trapte af met een introductie over het pand. Hij noemt de voormalige kazerne annex asielzoekerscentrum zelf liever ‘een pleisterplaats voor de wereld van morgen’, waar men kan proeven, ruiken en ervaren dat veranderen leuk is. De locatie is gefinancierd met hulp van onderemers uit de streek, van wie de meesten straks ook kantoor gaan houden in het pand.

Directeur Nina Tellegen vertelde heel kort over de missie van De Board en dat het gebrek aan samenwerking innovatie in de Metropoolregio Amsterdam in de weg staat. ‘Daarom zetten we in op het verbinden van ecosystemen, talent, gezondheid en digitale connectiviteit en organiseren we onder andere deze events om te ontdekken wat er speelt en daarover te leren.’

Wimar Jaeger, wethouder in Hilversum en lid van de Board, constateerde als volgende spreker dat de Gooi en Vechtstreek achterblijft op het gebied van economische ontwikkeling, vooral op de arbeidsmarkt. ‘We zijn een subcultuur die op zichzelf gericht is. Maar we zitten zo dichtbij elkaar in deze Metropoolregio, laten we al onze kennis naar buiten brengen!’ De streek is volgens Jaeger koploper op het gebied van digitalisering, maar tech-vacatures blijven open staan en traditionele experts moeten worden bijgeschoold. De Board speelt een belangrijke rol in de oplossing, omdat onderwijs geen aansluiting vindt met het bedrijfsleven. In de regio Utrecht geldt hetzelfde. ‘Stop met subregionaal denken en start met samenwerken!’

Lokale initiatieven aan het woord

Dan is het woord aan een aantal lokale initiatieven, die allemaal op hun eigen manier aan energietransitie en circulariteit werken. Als eerste spreekt Paul Basset, die blij is dat duurzaamheid niet langer een geitenwollensokken-imago heeft. Met Hilversum100 wil hij in 2020 een vijfde van de CO2-uitstoot zien verdwijnen en hij richt zich op ‘de helden’ van gemeentes, bedrijven, zzp’ers en ngo’s. Zij worden uitgedaagd om met een voorstel te komen over hoe men zelf met duurzaamheid aan de gang kan gaan en de winnaars krijgen een financieel zetje. Ook worden er greendeals met kantoren gemaakt.

Gert-Jan Wendrich van Regio Gooi en Vechtstreek deed mee met de community of practice over circulair inkopen van De Board. Hij is bezig met circulaire bewegwijzering en vertelt over de weerbarstigheid van het proces: aannemers, partijen, natuurmonumenten, grondeigenaren: iedereen heeft een eigen beeld en belangen. Over twee weken worden er 1000 palen geplaatst. ‘Er is veel materiaal nodig, dat je weer moet kunnen terugsmelten en verwerken. We proberen het proces nu klein te houden en alles te leren, maar je moet op een gegeven moment opschalen!’

Victor Franke is oprichter van circulair behang- en verfmerk Ekotex. ‘Verf is een erg chemisch product met een enorme CO2-uitstoot, toch worden er geen stappen richting duurzaamheid gezet op deze markt’. De verf van Ekotex kan worden gerecycled als de houdbaarheidsdatum is verstreken, wat op jaarbasis 1,2 ton aan uitstoot kan besparen. Tevens heeft Franke een platform opgezet voor het meten van circulariteit. ‘Het is belangrijk om te weten hoe groen jouw duurzame meubilair, behang en verf daadwerkelijk zijn’. De focus komt te liggen op Amsterdam, waar vanwege de enorme hoeveelheid nieuwe woningen veel winst valt te behalen op duurzaamheidsvlak.

Inmiddels is ook Bert van Son van circulair spijkerbroekmerk Mud Jeans binnengelopen vanuit zijn kantoor verderop in het pand. Zoals bij velen wel bekend is de textielsector enorm vervuilend. Mud Jeans werkt met een leasesysteem en recyclet het katoen van versleten broeken in Tunesië. ‘Omdat we ook geen leren labels gebruiken hadden we ineens de hele veganistische samenleving als ambassadeur! Dat heeft goed gewerkt’. Wat Bert betreft zijn er twee opties: ‘Of wij worden zelf groot, of grote bedrijven nemen ons proces over.’

De zaal is merkbaar enthousiast over de bevlogen sprekers. Er worden verbindingen gelegd, oplossingen bedacht voor vervuilende sneakers en instemmend geknikt over het idee om alle kleine beetjes die circulair worden ingekocht op een hoop te gooien om echt impact te maken.

Drie facetten

Challenge Lead Circulaire Economie Marjolein Brasz en programmamanager Groene Economie bij Utrecht Economic Board Irene ten Dam sluiten het event af. Irene heeft vanochtend goede voorbeelden gezien en ziet genoeg haakjes voor opschaling. Wel is het van belang dat circulaire oplossingen bekend zijn bij degene die de alternatieven inkoopt. Marjolein heeft daar wel een oplossing voor: schaal, volume samenwerking. ‘Het draait om drie facetten: overheden moeten samenwerken en bepaalde standaarden en wetgeving aanpassen. Afvalstromen moeten op een andere manier worden behandeld en er moet worden ingezet op circulair inkopen bij productontwikkeling. Vraag creëren is allesbepalend, want dat maakt de markt los. En daarna inzetten op volume! Daar is iedereen het roerend mee eens, Irene vult aan dat waardering voor de kleine stappen ook van belang is.

Terwijl de koffie en muffins beneden zachtjes beginnen te roepen sluit Nina af met de mededeling dat ze blij is met de hoeveelheid initiatieven die elkaar willen versterken om die beweging op gang brengen. Na de zesdelige inventarisatiereeks worden de deelnemers van vandaag uitgenodigd voor nieuwe bijeenkomsten om de juiste connecties te leggen. En gezien het feit dat velen nog lang bleven napraten in het café zijn de eerste koppelingen al gelegd. Op naar de volgende sessie!

Tekst: Jessica Numann